سورة الاحزاب (سورت 33 – گڏيل قوتون) عام انساني صورتحال لاءِ حل ڏئي ٿي – ڪنهن کي ڇا سڏيو وڃي جڏهن اسان ان جو نالو نه ٿا ڄاڻون.
ادْعُوهُمْ لِآبَائِهِمْ هُوَ أَقْسَطُ عِنْدَ اللَّهِ ۚ فَإِنْ لَمْ تَعْلَمُوا آبَاءَهُمْ فَإِخْوَانُكُمْ فِي الدِّينِ وَمَوَالِيكُمْ ۚ وَلَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ فِيمَا أَخْطَأْتُمْ بِهِ وَلَٰكِنْ مَا تَعَمَّدَتْ قُلُوبُكُمْ ۚ وَكَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَحِيمًا(Surah al-ahzab 33:5)
اهو اسان کي ياد ڏياريندو آهي ته انساني علم محدود آهي – اسان اڪثر ڪري پنهنجي چوڌاري ماڻهن جا نالا به نٿا ڄاڻون. سوره نجم (سوره 53 – دي اسٽار) ۾ ڪجهه بتن بابت ذڪر ڪيو ويو آهي جيڪي نبي ڪريم صلي الله عليه وآله وسلم جي دور ۾ عام هئا (لات، عزي ۽ منات) اعلان ڪيو:
إِنْ هِيَ إِلَّا أَسْمَاءٌ سَمَّيْتُمُوهَا أَنْتُمْ وَآبَاؤُكُمْ مَا أَنْزَلَ اللَّهُ بِهَا مِنْ سُلْطَانٍ ۚ إِنْ يَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ وَمَا تَهْوَى الْأَنْفُسُ ۖ وَلَقَدْ جَاءَهُمْ مِنْ رَبِّهِمُ الْهُدَىٰ(Surah AN-Najm 53:23)
ڪوڙا ديوتا جا نالا صرف ماڻهن طرفان ٺاهيا ويا هئا. اهي آيتون ڪوڙي عبادت کي سچ کان الڳ ڪرڻ لاءِ هدايت ڪن ٿيون. جيئن ته اسان ڪڏهن ڪڏهن پنهنجي آس پاس جي ماڻهن جا نالا به نٿا ڄاڻون، ان ڪري يقينن انسان مستقبل ۾ ايندڙ ڪنهن نبيءَ جو نالو به نه ڄاڻي سگهندا. جيڪڏهن مسيح جو نالو وقت کان اڳ ڏنو وڃي ته اها ان ڳالهه جي نشاني هوندي ته اهو الله تعاليٰ جو هڪ سچو منصوبو آهي نه ڪي ڪوڙي شيءِ مان. اسان هتي ڏسون ٿا ته برانچ جو نالو ڪيئن پيش ڪيو ويو آهي.
نالي ۾ سائن ان
اسان زبور بابت تازو مضمونن ۾ ڏٺو آهي ته الله تعالي هڪ اچڻ واري بادشاهي جو واعدو ڪيو هو. هي بادشاهت انساني بادشاهن کان مختلف هوندي. اڄ جي خبر ڏسو ۽ ڏسو ته انساني بادشاهن ۾ ڇا ٿئي ٿو. وڙهڻ، فساد، ظلم، قتل عام، طاقتور ڪمزور جو استحصال ڪري ٿو- اهو سڀ انساني بادشاهن ۾ ٿئي ٿو چاهي اهي مسلمان هجن، عيسائي هجن، يهودي هجن، ٻڌ هجن، هندو هجن يا سيڪيولر مغربي هجن. انهن مڙني بادشاهن ۾ مسئلو اهو آهي ته اسان جيڪي انهن ۾ رهون ٿا انهن کي هڪ بيچيني اڃ آهي جيئن اسان حضرت يرمياه (ص) سان ڏٺو آهي جيڪو اسان کي گناهن ڏانهن وٺي وڃي ٿو ۽ انهن مان ڪيترائي مسئلا انهن جي سڀني مختلف وضاحتن (يعني فساد، قتل، جنسي زيادتي) ۾ آهن. وغيره) گناهه جا نتيجا آهن. تنھنڪري خدا جي بادشاھت جي اچڻ ۾ وڏي رڪاوٽ اسان آھي. جيڪڏھن الله ھاڻي پنھنجي نئين بادشاھت قائم ڪري ته اسان مان ڪو به ان ۾ داخل نه ٿي سگھيو ڇو ته اسان جو گناھ انھيءَ بادشاھت کي ايترو ئي تباھ ڪندو جيترو اھو اڄ جي بادشاھت کي برباد ڪري رھيو آھي. يرمياه (ص) پڻ ان ڏينهن جي اڳڪٿي ڪئي هئي جڏهن الله هڪ نئون عهد قائم ڪندو. اھو معاهدو نئون ھوندو ڇو ته اھو اسان جي دلين ۾ لکيل ھوندو، بلڪ پٿر جي تختي تي جيئن موسيٰ جو قانون ھو. اھو اسان کي اندر کان بدلائي ڇڏيندو اسان کي ھن بادشاھت جا شھري بڻجڻ لاءِ.
اهو ڪيئن ٿيڻ وارو هو؟ الله جو منصوبو هڪ لڪيل خزاني وانگر هو. پر زبور جي پيغامن ۾ اشارو ڏنو ويو ته جيئن جيڪي هن جي بادشاهي کي ڳولي رهيا هئا سي سمجهن – پر باقي جن کي دلچسپي نه هئي اهي اڻڄاتل رهندا. اسان انهن پيغامن کي هاڻي ڏسو. منصوبي جو مرڪز ايندڙ مسيح تي آهي (جنهن کي اسان هتي ڏٺو = مسيح = مسيح). اسان زبور جي زبور (بادشاهه داؤد کان متاثر ٿيل) ۾ اڳ ۾ ئي ڏسي چڪا آهيون ته اڳڪٿي ڪيل مسيح کي بادشاهه داؤد جي نسل مان اچڻو هو (هن جو جائزو وٺڻ لاء هتي ڏسو).
يسعياه نبيءَ جو وڻ، ٿلهو ۽ شاخ بابت
حضرت يسعياه (ص) ظاهر ڪيو ته الله جو اهو منصوبو ڪيئن ٿيندو. زبور ۾ يسعياه جو ڪتاب دائود/ دائود جي شاهي خاندان جي دور ۾ لکيو ويو (سي اي 1000 – 600 ق. جڏهن اهو لکيو ويو ته (750 ق.م) خاندان ۽ سڄي اسرائيلي بادشاهت خراب ٿي چڪي هئي – انهن جي دلين جي اڃ جي ڪري.
يسعياه (ص) کي الهام ڪيو ويو ته بني اسرائيلن کي الله ڏانهن موٽڻ ۽ موسيٰ جي قانون جي عمل ۽ روح ڏانهن موٽڻ لاءِ هڪ درخواست لکي. يسعياه اهو به ڄاڻي ٿو ته اها توبه ۽ واپسي نه ٿيندي ۽ تنهن ڪري هن اڳڪٿي ڪئي ته اسرائيلي قوم تباهه ٿي ويندي ۽ شاهي خاندان ٽٽي ويندو. اسان هتي ڏٺو ته اهو ڪيئن ٿيو. هن جي پيشنگوئي ۾ هن خاندان جو هڪ استعارو يا تصوير استعمال ڪيو هو جهڙوڪ هڪ وڏو وڻ جيڪو جلد ئي ڪٽي ويندو ۽ صرف هڪ ٿلهو باقي رهندو. اهو واقعو 600 ق.م جي لڳ ڀڳ ٿيو جڏهن بابلين يروشلم کي تباهه ڪيو ۽ ان وقت کان وٺي بادشاهه دائود / دائود جي ڪنهن به اولاد يروشلم ۾ حڪومت نه ڪئي آهي.
پر هن جي ڪتاب ۾ ايندڙ تباهي جي انهن سڀني اڳڪٿين سان گڏ، هي خاص پيغام آيو آهي:
1.يسعياہ بن آموص جو رويا، جو هن يهوداہ جي بادشاهن عزياہ، يوتام، آخز، حزقياہ جي ڏينهن ۾، يهوداہ ۽ يروشلم بابت ڏٺو.2.اي آسمان ٻڌو، ۽ اي زمين ڪن ڏي، ڇالاءِ جو خداوند فرمايو آهي: تہ ٻارن کي مون پالي وڏو ڪيو آهي، پر اهي مون کان باغي ٿيا آهن(Isaiah 11:1-2)
جيسي بادشاهه دائود / دائود جو پيء هو، ۽ اهڙيء طرح هن جي خاندان جو جڙ. تنهن ڪري ‘جيسي جو اسٽمپ’ داؤد / دائود کان بادشاهن جي خاندان جي اچڻ واري تباهي جي اڳڪٿي هئي. پر يسعياه، هڪ نبي هجڻ جي ڪري، هن وقت پڻ ماضي کي ڏٺو ۽ اڳڪٿي ڪئي ته جيتوڻيڪ اسٽمپ (بادشاهن جي قطار) مئل نظر ايندي، اهو مڪمل طور تي ائين نه ٿيندو. مستقبل ۾ هڪ ڏينهن هڪ شوٽ، جنهن کي برانچ جي نالي سان سڃاتو وڃي ٿو، ان ئي اسٽمپ مان نڪرندو جنهن جو هن اعلان ڪيو. هن شاخ کي سڏيو ويندو آهي ‘هو’ تنهن ڪري يسعياه دائود جي نسل مان ايندڙ انسان جي باري ۾ اڳڪٿي ڪري رهيو آهي. ھن ماڻھوءَ ۾ عقل، طاقت ۽ علم جون اھڙيون خوبيون ھونديون، اھو رڳو خدا جي روح کان ٿي سگھي ٿو جيڪو مٿس آرام ڪري ٿو. ھاڻي ياد رکو ته اسان ڪيئن ڏٺو ته مسيح به داؤد جي نسل مان اچڻ جي اڳڪٿي ڪئي وئي – اھو سڀ کان وڌيڪ ضروري ھو. برانچ ۽ مسيح ٻئي دائود / دائود کان؟ ڇا هڪ ئي ايندڙ ماڻهوءَ لاءِ هي ٻه عنوان ٿي سگهن ٿا؟ اچو ته زبور ذريعي ڳولهڻ جاري رکون.
نبي يرمياه … برانچ بابت
نبي يرمياه (ص)، يسعياه کان 150 سال پوءِ آيو، جڏهن دائود جو خاندان اصل ۾ سندس اکين اڳيان ختم ٿي رهيو هو:
5.خداوند ٿو فرمائي تہ ڏسو، اُهي ڏينهن اچن ٿا جڏهن آءٌ دائود جي لاءِ هڪڙو سچائي جو ڏار کڙو ڪندس، ۽ اُهو بادشاهہ ٿي راڄ ڪندو، ۽ ڏاهپ سان هلندو، ۽ ملڪ ۾ عدل ۽ انصاف ڪندو. 6.انهي جي ڏينهن ۾ يهوداہ بچي ويندو ۽ اسرائيل صحيح سلامت رهندو: ۽ جنهن نالي سان هو سڏبو سو هي آهي تہ خداوند اسان جي راستبازي آهي.
(Jeremiah 23:5-6)
يرمياه (ص) سڌو سنئون شاخ جي نبوت کان جاري آهي جيڪو 150 سال اڳ يسعياه (ص) پاران شروع ڪيو ويو. برانچ هڪ بادشاهه ٿيندو. اسان ڏٺو ته مسيح به بادشاهه ٿيڻو هو. مسيح ۽ شاخ جي وچ ۾ هڪجهڙائي وڌي رهي آهي.
حضرت زڪريا . . نالو دي برانچ
نبي زڪريا (ص) اسان لاءِ پيغام جاري رکي ٿو. هو 520 ق.م ۾ رهندو هو، جڏهن يهودي ماڻهو واپس يروشلم واپس آيا هئا ته انهن جي پهرين بي دخليءَ کان پوءِ بابل ۾، پر جڏهن انهن تي پارسي حڪومت ڪري رهيا هئا.
(هن زڪريا کي يحيٰ جي پيءُ زڪريا سان نه ملايو. حضرت زڪريا عليه السلام 500 سال اڳ حضرت زڪريا عليه السلام جي زندگي گذاريو ۽ حقيقت ۾ ذڪريا جو نالو هن زڪريا جي نالي تي رکيو ويو آهي، جيئن اڄ به ڪيترائي ماڻهو محمد نالي آهن ۽ انهن جي نالي پٺيان ئي آهن. حضرت محمد صلي الله عليه وسلم). ان وقت (520 ق. م) يهودي قوم پنهنجي تباهه ٿيل مندر کي ٻيهر تعمير ڪرڻ ۽ حضرت موسيٰ (ع) جي ڀاءُ هارون (ع) جي قرباني کي ٻيهر شروع ڪرڻ جو ڪم ڪري رهيا هئا. هارون جو اولاد جيڪو اعليٰ پادري هو (۽ صرف هارون جو اولاد هڪ اعليٰ پادري ٿي سگهي ٿو) حضرت زڪريا جي وقت ۾ جوشوا سڏيو ويندو هو. تنهن ڪري ان زماني ۾ (اٽڪل 520 ق. م) زڪريا نبي هو ۽ جوشوا اعليٰ پادري هو. ھتي اھو آھي جيڪو الله – زڪريا جي معرفت – اعلي پادري جوشوا بابت اعلان ڪيو:
8.هاڻي اي يشوع، سردار ڪاهن، تون ۽ جيڪي تنهنجا سنگتي تنهنجي اڳيان بيٺا آهن سي ٻڌو: ڇالاءِ جو هي اُهي ماڻهو آهن جي نشاني آهن؛ ڇالاءِ جو ڏس آءٌ پنهنجي ٻانهي، يعني شاخ کي آڻيان ٿو. 9.ڇالاءِ جو اهو پٿر ڏس جو مون يشوع جي اڳيان رکيو آهي؛ هڪڙي پٿر کي ست اکيون آهن: ڏس، لشڪرن جو خداوند ٿو فرمائي، تہ آءٌ ان تي نقش اُڪريندس ۽ آءٌ هڪڙي ڏينهن ۾ انهيءَ زمين جو سڄو گناهہ مٽائيندس.
(Zechariah 3:8-9)
برانچ! ٻيهر! پر هن ڀيري کيس ’منهنجو خادم‘ به سڏيو ويو آهي. ۽ ڪجهه طريقي سان اعلي پادري جوشوا هن اچڻ واري شاخ جي علامتي آهي. اعليٰ پادري جوشوا اهڙيءَ طرح هڪ نشاني آهي. پر ڪهڙي طريقي سان؟ ۽ ان جو ڇا مطلب آهي ته ‘هڪ ڏينهن’ ۾ گناهن کي رب طرفان هٽايو ويندو (“مان هٽائي ڇڏيندس …”)؟ اسان زڪريا ۾ جاري رکون ٿا ۽ ڪجهه حيران ڪندڙ سکيو.
9.۽ خداوند جو ڪلام مون تي نازل ٿيو، ۽ هن فرمايو تہ، 10.تون اڄ ئي يوسياہ بن صفنياہ جي گهر وڃ، جتي بابل جي قيدين مان خلدي، ۽ طوبياہ، ۽ يدعياہ اچي ٽڪيا آهن؛
(Zechariah 6:9-10)
ياد رهي ته جوشوا، هن جو نالو، برانچ جو نالو آهي. ياد رکو ته اسان انگريزيءَ ۾ عبراني جي ترجمي ۽ ترجمي بابت ڇا سکيو. اسان هتي ’جوشوا‘ پڙهون ٿا ڇاڪاڻ ته اسان انگريزي ترجمو پڙهيو آهي. پر عبراني ۾ اصل نالو ڇا آهي؟ هيٺ ڏنل شڪل اسان کي ٻڌائي ٿي.
Quadrant 1 -> 3 مان وڃو (جيئن اسان سمجھيو ته لقب ’مسيح‘ يا ’مسيح‘ ڪٿان آيو آھي) اسان ڏسون ٿا ته نالو ’جوشوا‘ عبراني نالو ’يھوشوا‘ مان ترجمو ٿيل آھي. اهو نالو ترجمو ڪيو ويو آهي ‘جوشوا’ جڏهن پراڻي عهد نامي جو انگريزي ۾ ترجمو ڪيو ويو آهي. اهو پڻ ياد رکو ته تورات / زبور تقريبا 250 قبل مسيح ۾ يوناني ۾ ترجمو ڪيو ويو. هي Quadrant 1 -> 2 آهي. انهن مترجمن جڏهن پراڻي عهد نامي جو يوناني ۾ ترجمو ڪيو ته عبراني نالو ’Yhowshuwa‘ پڻ ترجمو ڪيو. سندن يوناني ترجمو Iesous هو. اهڙيءَ طرح عبراني پراڻي عهد نامي جي ’يوسووا‘ کي يوناني پراڻي عهد نامي ۾ Iesous سڏيو ويو. جڏهن يوناني نئين عهد نامي جو انگريزيءَ ۾ ترجمو ڪيو ويو ته نالو Iesous ترجمو ڪري ٿو ‘جيسس’. ٻين لفظن ۾، جيئن مسيح = مسيح = مسيح = مسيح،
‘Yhowshuwa’ = Iesous = جوشوا = عيسى (= عيسيٰ)
ساڳيءَ طرح نالو محمد = محمد، جوشوا = عيسيٰ. حيرت انگيز ڳالهه آهي، جنهن کي هرڪو ڄاڻڻ جو حقدار آهي، اهو آهي ته انجيل جي نبي عيسى مسيح جي زندگي کان 500 سال اڳ، زڪريا نبي جي طرفان اها اڳڪٿي ڪئي وئي هئي ته شاخ جو نالو عيسى (يا عيسى – کان ترجمو) هوندو. عربي). يسوع (يا عيسى) شاخ آهي! شاخ ۽ مسيح (يا مسيح) هڪ ئي شخص لاءِ ٻه لقب آهن! پر هن کي ٻن مختلف عنوانن جي ضرورت ڇو هوندي؟ هو ڇا ڪرڻ وارو هو جيڪو ايترو اهم هو؟ زبور جا نبي هاڻي وڌيڪ تفصيل سان بيان ڪندا – اسان جي ايندڙ مضمون ۾ زبور تي.
سورة الاحزاب (سورت 33 – گڏيل قوتون) عام انساني صورتحال لاءِ حل ڏئي ٿي – ڪنهن کي ڇا سڏيو وڃي جڏهن اسان ان جو نالو نه ٿا ڄاڻون.
ادْعُوهُمْ لِآبَائِهِمْ هُوَ أَقْسَطُ عِنْدَ اللَّهِ ۚ فَإِنْ لَمْ تَعْلَمُوا آبَاءَهُمْ فَإِخْوَانُكُمْ فِي الدِّينِ وَمَوَالِيكُمْ ۚ وَلَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ فِيمَا أَخْطَأْتُمْ بِهِ وَلَٰكِنْ مَا تَعَمَّدَتْ قُلُوبُكُمْ ۚ وَكَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَحِيمًا(Surah al-ahzab 33:5)
اهو اسان کي ياد ڏياريندو آهي ته انساني علم محدود آهي – اسان اڪثر ڪري پنهنجي چوڌاري ماڻهن جا نالا به نٿا ڄاڻون. سوره نجم (سوره 53 – دي اسٽار) ۾ ڪجهه بتن بابت ذڪر ڪيو ويو آهي جيڪي نبي ڪريم صلي الله عليه وآله وسلم جي دور ۾ عام هئا (لات، عزي ۽ منات) اعلان ڪيو:
إِنْ هِيَ إِلَّا أَسْمَاءٌ سَمَّيْتُمُوهَا أَنْتُمْ وَآبَاؤُكُمْ مَا أَنْزَلَ اللَّهُ بِهَا مِنْ سُلْطَانٍ ۚ إِنْ يَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ وَمَا تَهْوَى الْأَنْفُسُ ۖ وَلَقَدْ جَاءَهُمْ مِنْ رَبِّهِمُ الْهُدَىٰ(Surah AN-Najm 53:23)
ڪوڙا ديوتا جا نالا صرف ماڻهن طرفان ٺاهيا ويا هئا. اهي آيتون ڪوڙي عبادت کي سچ کان الڳ ڪرڻ لاءِ هدايت ڪن ٿيون. جيئن ته اسان ڪڏهن ڪڏهن پنهنجي آس پاس جي ماڻهن جا نالا به نٿا ڄاڻون، ان ڪري يقينن انسان مستقبل ۾ ايندڙ ڪنهن نبيءَ جو نالو به نه ڄاڻي سگهندا. جيڪڏهن مسيح جو نالو وقت کان اڳ ڏنو وڃي ته اها ان ڳالهه جي نشاني هوندي ته اهو الله تعاليٰ جو هڪ سچو منصوبو آهي نه ڪي ڪوڙي شيءِ مان. اسان هتي ڏسون ٿا ته برانچ جو نالو ڪيئن پيش ڪيو ويو آهي.
نالي ۾ سائن ان
اسان زبور بابت تازو مضمونن ۾ ڏٺو آهي ته الله تعالي هڪ اچڻ واري بادشاهي جو واعدو ڪيو هو. هي بادشاهت انساني بادشاهن کان مختلف هوندي. اڄ جي خبر ڏسو ۽ ڏسو ته انساني بادشاهن ۾ ڇا ٿئي ٿو. وڙهڻ، فساد، ظلم، قتل عام، طاقتور ڪمزور جو استحصال ڪري ٿو- اهو سڀ انساني بادشاهن ۾ ٿئي ٿو چاهي اهي مسلمان هجن، عيسائي هجن، يهودي هجن، ٻڌ هجن، هندو هجن يا سيڪيولر مغربي هجن. انهن مڙني بادشاهن ۾ مسئلو اهو آهي ته اسان جيڪي انهن ۾ رهون ٿا انهن کي هڪ بيچيني اڃ آهي جيئن اسان حضرت يرمياه (ص) سان ڏٺو آهي جيڪو اسان کي گناهن ڏانهن وٺي وڃي ٿو ۽ انهن مان ڪيترائي مسئلا انهن جي سڀني مختلف وضاحتن (يعني فساد، قتل، جنسي زيادتي) ۾ آهن. وغيره) گناهه جا نتيجا آهن. تنھنڪري خدا جي بادشاھت جي اچڻ ۾ وڏي رڪاوٽ اسان آھي. جيڪڏھن الله ھاڻي پنھنجي نئين بادشاھت قائم ڪري ته اسان مان ڪو به ان ۾ داخل نه ٿي سگھيو ڇو ته اسان جو گناھ انھيءَ بادشاھت کي ايترو ئي تباھ ڪندو جيترو اھو اڄ جي بادشاھت کي برباد ڪري رھيو آھي. يرمياه (ص) پڻ ان ڏينهن جي اڳڪٿي ڪئي هئي جڏهن الله هڪ نئون عهد قائم ڪندو. اھو معاهدو نئون ھوندو ڇو ته اھو اسان جي دلين ۾ لکيل ھوندو، بلڪ پٿر جي تختي تي جيئن موسيٰ جو قانون ھو. اھو اسان کي اندر کان بدلائي ڇڏيندو اسان کي ھن بادشاھت جا شھري بڻجڻ لاءِ.
اهو ڪيئن ٿيڻ وارو هو؟ الله جو منصوبو هڪ لڪيل خزاني وانگر هو. پر زبور جي پيغامن ۾ اشارو ڏنو ويو ته جيئن جيڪي هن جي بادشاهي کي ڳولي رهيا هئا سي سمجهن – پر باقي جن کي دلچسپي نه هئي اهي اڻڄاتل رهندا. اسان انهن پيغامن کي هاڻي ڏسو. منصوبي جو مرڪز ايندڙ مسيح تي آهي (جنهن کي اسان هتي ڏٺو = مسيح = مسيح). اسان زبور جي زبور (بادشاهه داؤد کان متاثر ٿيل) ۾ اڳ ۾ ئي ڏسي چڪا آهيون ته اڳڪٿي ڪيل مسيح کي بادشاهه داؤد جي نسل مان اچڻو هو (هن جو جائزو وٺڻ لاء هتي ڏسو).
يسعياه نبيءَ جو وڻ، ٿلهو ۽ شاخ بابت
حضرت يسعياه (ص) ظاهر ڪيو ته الله جو اهو منصوبو ڪيئن ٿيندو. زبور ۾ يسعياه جو ڪتاب دائود/ دائود جي شاهي خاندان جي دور ۾ لکيو ويو (سي اي 1000 – 600 ق. جڏهن اهو لکيو ويو ته (750 ق.م) خاندان ۽ سڄي اسرائيلي بادشاهت خراب ٿي چڪي هئي – انهن جي دلين جي اڃ جي ڪري.
يسعياه (ص) کي الهام ڪيو ويو ته بني اسرائيلن کي الله ڏانهن موٽڻ ۽ موسيٰ جي قانون جي عمل ۽ روح ڏانهن موٽڻ لاءِ هڪ درخواست لکي. يسعياه اهو به ڄاڻي ٿو ته اها توبه ۽ واپسي نه ٿيندي ۽ تنهن ڪري هن اڳڪٿي ڪئي ته اسرائيلي قوم تباهه ٿي ويندي ۽ شاهي خاندان ٽٽي ويندو. اسان هتي ڏٺو ته اهو ڪيئن ٿيو. هن جي پيشنگوئي ۾ هن خاندان جو هڪ استعارو يا تصوير استعمال ڪيو هو جهڙوڪ هڪ وڏو وڻ جيڪو جلد ئي ڪٽي ويندو ۽ صرف هڪ ٿلهو باقي رهندو. اهو واقعو 600 ق.م جي لڳ ڀڳ ٿيو جڏهن بابلين يروشلم کي تباهه ڪيو ۽ ان وقت کان وٺي بادشاهه دائود / دائود جي ڪنهن به اولاد يروشلم ۾ حڪومت نه ڪئي آهي.
پر هن جي ڪتاب ۾ ايندڙ تباهي جي انهن سڀني اڳڪٿين سان گڏ، هي خاص پيغام آيو آهي:
1.يسعياہ بن آموص جو رويا، جو هن يهوداہ جي بادشاهن عزياہ، يوتام، آخز، حزقياہ جي ڏينهن ۾، يهوداہ ۽ يروشلم بابت ڏٺو.2.اي آسمان ٻڌو، ۽ اي زمين ڪن ڏي، ڇالاءِ جو خداوند فرمايو آهي: تہ ٻارن کي مون پالي وڏو ڪيو آهي، پر اهي مون کان باغي ٿيا آهن(Isaiah 11:1-2)
جيسي بادشاهه دائود / دائود جو پيء هو، ۽ اهڙيء طرح هن جي خاندان جو جڙ. تنهن ڪري ‘جيسي جو اسٽمپ’ داؤد / دائود کان بادشاهن جي خاندان جي اچڻ واري تباهي جي اڳڪٿي هئي. پر يسعياه، هڪ نبي هجڻ جي ڪري، هن وقت پڻ ماضي کي ڏٺو ۽ اڳڪٿي ڪئي ته جيتوڻيڪ اسٽمپ (بادشاهن جي قطار) مئل نظر ايندي، اهو مڪمل طور تي ائين نه ٿيندو. مستقبل ۾ هڪ ڏينهن هڪ شوٽ، جنهن کي برانچ جي نالي سان سڃاتو وڃي ٿو، ان ئي اسٽمپ مان نڪرندو جنهن جو هن اعلان ڪيو. هن شاخ کي سڏيو ويندو آهي ‘هو’ تنهن ڪري يسعياه دائود جي نسل مان ايندڙ انسان جي باري ۾ اڳڪٿي ڪري رهيو آهي. ھن ماڻھوءَ ۾ عقل، طاقت ۽ علم جون اھڙيون خوبيون ھونديون، اھو رڳو خدا جي روح کان ٿي سگھي ٿو جيڪو مٿس آرام ڪري ٿو. ھاڻي ياد رکو ته اسان ڪيئن ڏٺو ته مسيح به داؤد جي نسل مان اچڻ جي اڳڪٿي ڪئي وئي – اھو سڀ کان وڌيڪ ضروري ھو. برانچ ۽ مسيح ٻئي دائود / دائود کان؟ ڇا هڪ ئي ايندڙ ماڻهوءَ لاءِ هي ٻه عنوان ٿي سگهن ٿا؟ اچو ته زبور ذريعي ڳولهڻ جاري رکون.
نبي يرمياه … برانچ بابت
نبي يرمياه (ص)، يسعياه کان 150 سال پوءِ آيو، جڏهن دائود جو خاندان اصل ۾ سندس اکين اڳيان ختم ٿي رهيو هو:
5.خداوند ٿو فرمائي تہ ڏسو، اُهي ڏينهن اچن ٿا جڏهن آءٌ دائود جي لاءِ هڪڙو سچائي جو ڏار کڙو ڪندس، ۽ اُهو بادشاهہ ٿي راڄ ڪندو، ۽ ڏاهپ سان هلندو، ۽ ملڪ ۾ عدل ۽ انصاف ڪندو. 6.انهي جي ڏينهن ۾ يهوداہ بچي ويندو ۽ اسرائيل صحيح سلامت رهندو: ۽ جنهن نالي سان هو سڏبو سو هي آهي تہ خداوند اسان جي راستبازي آهي.
(Jeremiah 23:5-6)
يرمياه (ص) سڌو سنئون شاخ جي نبوت کان جاري آهي جيڪو 150 سال اڳ يسعياه (ص) پاران شروع ڪيو ويو. برانچ هڪ بادشاهه ٿيندو. اسان ڏٺو ته مسيح به بادشاهه ٿيڻو هو. مسيح ۽ شاخ جي وچ ۾ هڪجهڙائي وڌي رهي آهي.
حضرت زڪريا . . نالو دي برانچ
نبي زڪريا (ص) اسان لاءِ پيغام جاري رکي ٿو. هو 520 ق.م ۾ رهندو هو، جڏهن يهودي ماڻهو واپس يروشلم واپس آيا هئا ته انهن جي پهرين بي دخليءَ کان پوءِ بابل ۾، پر جڏهن انهن تي پارسي حڪومت ڪري رهيا هئا.
(هن زڪريا کي يحيٰ جي پيءُ زڪريا سان نه ملايو. حضرت زڪريا عليه السلام 500 سال اڳ حضرت زڪريا عليه السلام جي زندگي گذاريو ۽ حقيقت ۾ ذڪريا جو نالو هن زڪريا جي نالي تي رکيو ويو آهي، جيئن اڄ به ڪيترائي ماڻهو محمد نالي آهن ۽ انهن جي نالي پٺيان ئي آهن. حضرت محمد صلي الله عليه وسلم). ان وقت (520 ق. م) يهودي قوم پنهنجي تباهه ٿيل مندر کي ٻيهر تعمير ڪرڻ ۽ حضرت موسيٰ (ع) جي ڀاءُ هارون (ع) جي قرباني کي ٻيهر شروع ڪرڻ جو ڪم ڪري رهيا هئا. هارون جو اولاد جيڪو اعليٰ پادري هو (۽ صرف هارون جو اولاد هڪ اعليٰ پادري ٿي سگهي ٿو) حضرت زڪريا جي وقت ۾ جوشوا سڏيو ويندو هو. تنهن ڪري ان زماني ۾ (اٽڪل 520 ق. م) زڪريا نبي هو ۽ جوشوا اعليٰ پادري هو. ھتي اھو آھي جيڪو الله – زڪريا جي معرفت – اعلي پادري جوشوا بابت اعلان ڪيو:
8.هاڻي اي يشوع، سردار ڪاهن، تون ۽ جيڪي تنهنجا سنگتي تنهنجي اڳيان بيٺا آهن سي ٻڌو: ڇالاءِ جو هي اُهي ماڻهو آهن جي نشاني آهن؛ ڇالاءِ جو ڏس آءٌ پنهنجي ٻانهي، يعني شاخ کي آڻيان ٿو. 9.ڇالاءِ جو اهو پٿر ڏس جو مون يشوع جي اڳيان رکيو آهي؛ هڪڙي پٿر کي ست اکيون آهن: ڏس، لشڪرن جو خداوند ٿو فرمائي، تہ آءٌ ان تي نقش اُڪريندس ۽ آءٌ هڪڙي ڏينهن ۾ انهيءَ زمين جو سڄو گناهہ مٽائيندس.
(Zechariah 3:8-9)
برانچ! ٻيهر! پر هن ڀيري کيس ’منهنجو خادم‘ به سڏيو ويو آهي. ۽ ڪجهه طريقي سان اعلي پادري جوشوا هن اچڻ واري شاخ جي علامتي آهي. اعليٰ پادري جوشوا اهڙيءَ طرح هڪ نشاني آهي. پر ڪهڙي طريقي سان؟ ۽ ان جو ڇا مطلب آهي ته ‘هڪ ڏينهن’ ۾ گناهن کي رب طرفان هٽايو ويندو (“مان هٽائي ڇڏيندس …”)؟ اسان زڪريا ۾ جاري رکون ٿا ۽ ڪجهه حيران ڪندڙ سکيو.
9.۽ خداوند جو ڪلام مون تي نازل ٿيو، ۽ هن فرمايو تہ، 10.تون اڄ ئي يوسياہ بن صفنياہ جي گهر وڃ، جتي بابل جي قيدين مان خلدي، ۽ طوبياہ، ۽ يدعياہ اچي ٽڪيا آهن؛
(Zechariah 6:9-10)
ياد رهي ته جوشوا، هن جو نالو، برانچ جو نالو آهي. ياد رکو ته اسان انگريزيءَ ۾ عبراني جي ترجمي ۽ ترجمي بابت ڇا سکيو. اسان هتي ’جوشوا‘ پڙهون ٿا ڇاڪاڻ ته اسان انگريزي ترجمو پڙهيو آهي. پر عبراني ۾ اصل نالو ڇا آهي؟ هيٺ ڏنل شڪل اسان کي ٻڌائي ٿي.
Quadrant 1 -> 3 مان وڃو (جيئن اسان سمجھيو ته لقب ’مسيح‘ يا ’مسيح‘ ڪٿان آيو آھي) اسان ڏسون ٿا ته نالو ’جوشوا‘ عبراني نالو ’يھوشوا‘ مان ترجمو ٿيل آھي. اهو نالو ترجمو ڪيو ويو آهي ‘جوشوا’ جڏهن پراڻي عهد نامي جو انگريزي ۾ ترجمو ڪيو ويو آهي. اهو پڻ ياد رکو ته تورات / زبور تقريبا 250 قبل مسيح ۾ يوناني ۾ ترجمو ڪيو ويو. هي Quadrant 1 -> 2 آهي. انهن مترجمن جڏهن پراڻي عهد نامي جو يوناني ۾ ترجمو ڪيو ته عبراني نالو ’Yhowshuwa‘ پڻ ترجمو ڪيو. سندن يوناني ترجمو Iesous هو. اهڙيءَ طرح عبراني پراڻي عهد نامي جي ’يوسووا‘ کي يوناني پراڻي عهد نامي ۾ Iesous سڏيو ويو. جڏهن يوناني نئين عهد نامي جو انگريزيءَ ۾ ترجمو ڪيو ويو ته نالو Iesous ترجمو ڪري ٿو ‘جيسس’. ٻين لفظن ۾، جيئن مسيح = مسيح = مسيح = مسيح،
‘Yhowshuwa’ = Iesous = جوشوا = عيسى (= عيسيٰ)
ساڳيءَ طرح نالو محمد = محمد، جوشوا = عيسيٰ. حيرت انگيز ڳالهه آهي، جنهن کي هرڪو ڄاڻڻ جو حقدار آهي، اهو آهي ته انجيل جي نبي عيسى مسيح جي زندگي کان 500 سال اڳ، زڪريا نبي جي طرفان اها اڳڪٿي ڪئي وئي هئي ته شاخ جو نالو عيسى (يا عيسى – کان ترجمو) هوندو. عربي). يسوع (يا عيسى) شاخ آهي! شاخ ۽ مسيح (يا مسيح) هڪ ئي شخص لاءِ ٻه لقب آهن! پر هن کي ٻن مختلف عنوانن جي ضرورت ڇو هوندي؟ هو ڇا ڪرڻ وارو هو جيڪو ايترو اهم هو؟ زبور جا نبي هاڻي وڌيڪ تفصيل سان بيان ڪندا – اسان جي ايندڙ مضمون ۾ زبور تي.